اعلامیــه جهـانــی حقــوق بشـــر

اعلامیه جهانی حقوق بشر پس از جنگ جهانی دوم در سال 1948 میلادی برابر با  آذر 1327 خورشیدی تصویب شد.

در جنگ جهانی دوم بیشتر از پنجاه میلیون نفر به دلایل نژادی، عقیدتی، دینی و سیاسی کشته شدند.

اعلامیه جهانی حقوق بشر با این هدف منتشر شد که از کشتارهای مشابه جلوگیری کند. بر اساس این اعلامیه، چون همه انسان ها در هر جای جهان که باشند به دلیل انسان بودن حقوقی مشابه و برابر دارند پس نباید کسی را به دلیل نژادی، مذهبی، جنسی، سیاسی و فرهنگی از این حقوق محروم کرد.

اعلامیه جهانی حقوق بشر یک مقدمه کوتاه و سی اصل دارد.

مقدمه

برای آزادی و عدالت و صلح در جهان باید حیثیت و ارزش و حقوق برابر و مسلم همه افراد بشر را به رسمیت شناخت.

چون زیر پا گذاشتن این حقوق باعث اقدامات وحشیانه شده پس باید از این حقوق به طور قانونی حمایت شود تا آدم ها مجبور به شورش و طغیان برای گرفتن حقوق مسلم خود نشوند.

رابطه دوستی بین ملت ها را باید تشویق کرد. به همین دلیل اعضای سازمان ملل متعهد می شوند که این حقوق را رعایت کنند و سازمان ملل هم با آنها همکاری می کند.

ولی از آنجا که باید یک برداشت و تعریف مشترک از این حقوق و آزادی ها داشت بنا بر این مجمع عمومی سازمان ملل این اعلامیه را به عنوان آرزو و هدف مشترک همه مردم جهان و همه ملت ها اعلام می کند.

ماده یک

آزادی و برابری افراد بشر از نظر حیثیت و ارزش و حقوقی که دارند، از حقوق بشر است. همه افراد بشر عقل و وجدان دارند و باید با یکدیگر به دوستی رفتار کنند.

(هیچ آدمی به طور طبیعی از دیگران بهتر و برتر نیست)

ماده دو

برخورداری از حقوق و آزادی هایی که در این اعلامیه قید شده توسط هر کسی از هر نژاد و رنگ و جنس و زبان و دین و عقیده سیاسی و هر عقیده دیگری که باشد بدون توجه به طبقه اجتماعی و ثروت و محل ولادت و یا هر وضعیت دیگر، از حقوق بشر است.

هیچ تبعیضی به دلیل وضعیت سیاسی یا قضایی و یا بین المللی در مورد افراد یک کشور مجاز نیست. فرقی نمی کند که این کشور مستقل باشد و یا تحت قیمومیت و یا غیرخودمختار و یا حاکمیت آن به شکلی محدود باشد.

(کشور تحت قیمومیت یا غیرخودمختار یعنی کشوری که حکومت اش زیر نظارت و کنترل یا اداره یک کشور دیگر است. حاکمیت محدود مانند دوران  پس از جنگ در کشوری که تسلیم شده و به طور موقت یک حاکمیت محدود دارد. مثل آلمان پس از جنگ جهانی دوم یا افغانستان پس از حمله اتحاد شوروی و یا افغانستان و عراق پس از حمله آمریکا و کشورهای غربی) 

ماده سه

زندگی کردن، آزادی و امنیت شخصی همه افراد از حقوق بشر است.

ماده چهار

بردگی و داد و ستد انسان به هر شکلی ممنوع است و هیچ کس را نباید در بردگی و بندگی نگاه داشت.

ماده پنج

هیچ کس نباید شکنجه شود و یا مورد مجازات های ظالمانه و ضدانسانی و تحقیرآمیز قرار گیرد.

ماده شش

به رسمیت شناخته شدن شخصیت حقوقی هر کس در همه جا از حقوق بشر است.

(شخصیت حقوقی یعنی اینکه یک انسان به دلیل شناسنامه ای که برایش صادر شده در برابر جامعه و قانون نه تنها وظیفه و مسئولیت بلکه حقوقی نیز دارد)

ماده هفت

تساوی همه افراد بشر در برابر قانون و حمایت بدون تبعیض قانون از آنها از حقوق بشر است. اعتراض به هر تبعیض و یا هر حرکت تبعیض آمیز  که اصول این اعلامیه را زیر پا بگذارد و برخورداری از حمایت قانون از حقوق بشر است.

ماده هشت

هر کسی حق دارد در صورت زیر پا گذاشته شدن حقوقی که قانون اساسی و یا قوانین دیگر به او اعطا کرده اند به دادگاه صالح کشور خود مراجعه کند.

(هم در این ماده و هم در ماده هفت اصل بر این است که قوانین یک کشور از جمله قانون اساسی از حقوق شهروندان خود دفاع می کنند)

ماده نه

هیچ کس را نباید خودسرانه توقیف، زندانی و یا تبعید کرد.

ماده ده

هر شخصی در کمال تساوی حق دارد دعوایش در دادگاه مستقل و بی طرف، منصفانه و علنی رسیدگی شود تا این دادگاه درباره اتهام، حکم و حقوق و الزامات وی تصمیم بگیرد.

(یعنی تا زمانی که یک دادگاه صالح در مورد متهم رأی صادر نکرده، پس نمی توان او را مجرم شمرد. دادگاه صالح یعنی دادگاه بی طرف که در آن قاضی و دادستان بی طرف باشند و متهم از همه حقوق خودش از جمله وکیل و دسترسی به پرونده برخوردار باشد)

ماده یازده

1- هر شخصی که به بزهکاری متهم شده باشد، بیگناه است تا وقتی که مجرم بودن او در یک دادگاه علنی با رعایت همه حقوق وی، به طور قانونی تأیید شود.

2- هیچ کس نباید برای انجام دادن یا انجام ندادن عملی که در موقع ارتکاب، توسط قوانین ملی یا بین المللی جرم نبوده است، محکوم شود. نباید هیچ مجازاتی شدیدتر از مجازاتی که در موقع ارتکاب جرم رایج بوده، اعمال شود.

(متهم تا زمانی که دادگاه صالح با شرایطی که در اصول بالا گفته شد تأیید نکند که مجرم است، بیگناه است. هر کسی فقط زمانی می تواند متهم به جرمی شود که آن جرم در زمان ارتکابش وجود داشته باشد. یعنی اگر جرم جدیدی توسط قانون تعریف شد، نمی توان آدم هایی را که قبلا آن عمل را که بعدا جرم شده است انجام داده اند، مورد تعقیب و یا محکومیت قرار دارد. و اگر جرمی مجازاتش در هنگام ارتکاب کمتر از آن چیزی بوده که بعدا قانونگذار تعیین کرده، نمی توان محکوم را با قانون جدید مجازات کرد.  این بند برای رعایت حال متهمان و مجرمان است که سرنوشت و زندگی شان بازیچه تغییراتی نشود که توسط آدم های دیگر درباره آنها تصمیم گرفته می شود)

ماده دوازده

حفظ حرمت زندگی خصوصی، امور خانوادگی، محل سکونت یا مکاتبات از حقوق بشر است. نباید به شرافت و آبرو و شهرت کسی حمله شود. هر شخصی حق دارد علیه این اقدامات از حمایت قانون برخوردار شود.

(هیچ فرد یا سازمان یا دولت و حکومتی حق ندارد در حریم خصوصی آدم ها دخالت کند مگر آنکه پرس و جو و کنترل برای پیگیری یک جرم و توسط قانون لازم باشد. مانند بازرسی از خانه که برای آن باید حکم دادگاه و قاضی صادر شده باشد)

ماده سیزده

1- رفت و آمد آزادانه در داخل هر کشور و انتخاب محل سکونت از حقوق بشر است.

2- هر کسی حق دارد کشور خود یا هر کشور دیگر را ترک کند و یا به آنها باز گردد.

ماده چهارده

1- درخواست پناهندگی از کشورهای دیگر در صورت تعقیب و آزار و شکنجه از حقوق بشر است.

2- حق پناهندگی فقط در مورد فعالیت سیاسی است و جرم عمومی و اعمال مخالف اهداف و اصول ملل متحد مشمول حق پناهندگی نمی شود.

ماده پانزده

1- داشتن تابعیت یک کشور از حقوق بشر است.

2- هیچ کس را نباید از تابعیت اش محروم کرد. حق تغییر تابعیت از حقوق بشر است.

ماده شانزده

1- تشکیل خانواده توسط هر زن و مرد بالغی بدون تبعیض و محدودیت از نظر نژادی، ملیت، یا دین از حقوق بشر است. برابری حقوقی بین زن و شوهر چه در مدت زندگی مشترک و چه در زمان طلاق از حقوق بشر است.

2- رضایت آزادانه زن و مرد در ازدواج و زندگی مشترک از حقوق بشر است.

3- مورد حمایت قرار گرفتن خانواده از سوی دولت و جامعه از حقوق بشر است.

ماده هفده

1- حق مالکیت فردی و جمعی از حقوق بشر است.

2- هیچ کس را نباید به طور خودسر از حق مالکیت محروم کرد.

(هر جا  در این اعلامیه «به طور خودسر» یا «خودسرانه» گفته شده  منظور «غیرقانونی» است زیرا ممکن است در مواردی پای قانون در میان باشد و منظور این اعلامیه از قانون نیز قوانینی است که به حقوق بشر پایبند باشند)

ماده هجده

آزادی اندیشه، وجدان و دین از حقوق بشر است. آزادی تغییر دین و به عمل در آوردن عبادت، مراسم دینی و آموزش دینی برای فرد و جمع از حقوق بشر است.

ماده نوزده

آزادی عقیده و بیان از حقوق بشر است و هیچ کس حق محدودیت آن را به شکل تهدید یا سرکوب ندارد. آزادی انتقال و انتشار اطلاعات و افکار با استفاده از تمام ابزار موجود از حقوق بشر است.

ماده بیست

1- آزادی تشکیل مسالمت آمیز اجتماعات و انجمن ها از حقوق بشر است.

2- هیچ کس را نباید به شرکت در هیچ اجتماعی مجبور کرد.

ماده بیست و یک

1- حق مشارکت در اداره عمومی کشور به طور مستقیم و یا از طریق نمایندگانی که آزادانه انتخاب شده باشند از حقوق بشر است.

2- حق اشتغال در شرایط برابر از حقوق بشر است.

3- تشکیل حکومت توسط اراده مردم از حقوق بشر است. اراده مردم از طریق انتخابات عمومی سالم، آزاد و عادلانه به صورت دوره ای و با رأی مخفی ابراز می شود.

ماده بیست و دو

داشتن امنیت اجتماعی از حقوق بشر است. تلاش ملی و بین المللی برای به دست آوردن حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جهت حفظ حیثیت و ارزش و رشد آزادانه شخصیت از حقوق بشر است.

ماده بیست و سه

1- انتخاب شغل و داشتن شغلی با شرایط عادلانه و انسانی و  داشتن تأمین به هنگام بیکاری از حقوق بشر است.

2- مزد مساوی در برابر کار مساوی از حقوق بشر است.

3- دریافت مزد عادلانه جهت تأمین یک زندگی انسانی فردی و خانوادگی و برخورداری از تأمین اجتماعی از حقوق بشر  است.

4- تشکیل اتحادیه و پیوستن به اتحادیه های موجود برای دفاع از منافع خود از حقوق بشر است.

ماده بیست و چهار

داشتن زمانی برای استراحت، آسایش و تفریح از حقوق بشر است. محدودیت ساعات کار و دریافت حقوق در دوران مرخصی و تعطیلات از حقوق بشر است.

ماده بیست و پنج

داشتن یک زندگی مناسب شامل خوراک، پوشاک، مسکن، مراقبت های پزشکی و خدمات اجتماعی از حقوق بشر است.

داشتن تأمین اجتماعی به هنگام بیکاری، بیماری، نقص عضو، بیوه گی، پیری و یا مواردی که فرد خارج از اراده خود امکان امرار معاش را از دست داده باشد، از حقوق بشر است.

2- کمک و مراقبت ویژه مادران و کودکان از حقوق بشر است. حمایت همه کودکان فارغ از آنکه از ازدواج و یا بدون ازدواج به دنیا آمده باشند، از حقوق بشر است.

ماده بیست و شش

1- استفاده از آموزش و پرورش از حقوق بشر است. رایگان بودن دست کم آموزش ابتدایی که باید اجباری باشد از حقوق بشر است. همگانی بودن آموزش فنی و حرفه ای از حقوق بشر است. دستیابی به آموزش عالی در شرایط کاملا مساوی برای همه از حقوق بشر است.

2- پیشبرد آموزش و پرورش با هدف بالابردن شخصیت انسان و گسترش حقوق بشر و آزادی های اساسی و توسعه تفاهم و بردباری و دوستی میان ملت ها و همه گروه های نژادی و دینی و حفظ صلح از حقوق بشر است.

3- تقدم پدر و مادر در انتخاب نوع آموزش و پرورش فرزندانشان از حقوق بشر است.

ماده بیست و هفت

1- آزادی مشارکت در زندگی فرهنگی و هنری جامعه و برخورداری از پیشرفت های علمی و فواید آن از حقوق بشر است.

2- استفاده از منافع مادی و معنوی آثار علمی و ادبی و هنری خود از حقوق بشر است.

ماده بیست و هشت

حق خواستن برقراری نظمی که حقوق و آزادی های این اعلامیه را در عرصه اجتماعی و بین المللی عملی می کند، از حقوق بشر است.

(یعنی اگر آدم ها در نظمی زندگی کنند که این حقوق و آزادی ها در آن نباشد، حق دارند خواهان برقراری آن شوند)

ماده بیست و نه

1- هر فردی فقط در برابر آن جامعه ای وظیفه دارد که رشد آزادانه و همه جانبه او را ممکن کرده باشد.

(یعنی در جامعه ای که فرد نمی تواند در آن به طور آزادانه و همه جانبه رشد کند، وظیفه ای هم ندارد)

2- استفاده از حقوق و آزادی های خود از حقوق بشر است مگر آن که قانون آن را به دلیل رعایت حقوق و آزادی های دیگران و رعایت مناسبات عادلانه ای در یک جامعه دمکراتیک وضع شده اند، محدود کرده باشد.

3- استفاده از این حقوق و آزادی ها نباید بر خلاف اهداف و اصول ملل متحد باشند.

(یعنی نمی توان به بهانه استفاده از حقوق و آزادی های خود، حقوق و آزادی دیگران و یا اصول این اعلامیه را زیر پا گذاشت چون این و حقوق آزادی ها خودشان مشروط به حفظ حقوق و آزادی دیگران هستند)

ماده سی

هیچ یک از مقررات این اعلامیه نباید طوری تفسیر شود که یک دولت یا جمعیت یا فرد برای خود حق از بین بردن حقوق و آزادی هایی را که در بالا شمرده شد داشته باشد.

(حقوق و آزادی های این اعلامیه روشن و مشخص هستند و اگر فردی، گروهی و یا دولتی آن را طوری تفسیر کند که بتواند حقوق و آزادی هایی را که در بالا گفته شد زیر پا بگذارد، آن وقت دیگر همین حقوق را نقض کرده است)

به اشتراک بگذارید:(کدنویسی این ابزارک)

:: :: :: :: :: :: :: :: :: :: :: :: :: :: :: :: ::